Prawo podatkowe w Polsce przewiduje szereg ulg i odliczeń, które mogą pomniejszyć obligatoryjny podatek – a czasem są to dość spore kwoty. Trzeba jednak pamiętać, że korzystanie z ulg nie jest obowiązkowe. To oznacza, że pamiętanie o nich leży w interesie podatnika, a nie urzędu skarbowego – brak odliczeń jest dla urzędu informacją, że podatnik nie chce z nich korzystać. Jednocześnie to właśnie podatnik ma obowiązek udowodnienia, że jest uprawiony do stosowania ulgi podatkowej. Urząd skarbowy zaś może skontrolować zasadność stosowania danego odliczenia od podatku.
Obecnie podatnicy mogą uwzględnić w swoim rozliczeniu następujące ulgi podatkowe:
Oprócz tego od podatku lub jego podstawy można odliczyć:
W poniższym artykule znajdują się omówienia najpopularniejszych ulg i odliczeń.
Ulga na dziecko funkcjonuje także pod nazwą „ulga prorodzinna”. Dotyczy osób (rodziców, opiekunów, rodziców zastępczych), które mają pod swoją faktyczną opieką dzieci – samo wykonywanie władzy rodzicielskiej, czyli np. regularne spotkania z dzieckiem lub płacenie alimentów, to za mało, by być uprawionym do korzystania z ulgi. Warunkiem jest realne sprawowanie opieki nad dzieckiem, w tym także nad jego wychowaniem czy majątkiem. Ulga prorodzinna przysługuje:
Nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych warunków, by zastosowanie znalazła ulga na dziecko. Limit dochodu obowiązuje tylko przy pierwszym dziecku i wynosi 112 000 zł, gdy podatnik rozlicza się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W przypadku, gdy podatnik nie jest w związku małżeńskim z drugim rodzicem (ale nie jest osobą samotnie wychowującą dziecko) i chce korzystać z ulgi na dziecko, limit dochodu wynosi połowę tej kwoty, czyli 56 000 zł. Od drugiego dziecka limit dochodu nie znajduje zastosowania.
Wysokość ulgi na dziecko jest zależna od liczby dzieci, nad którymi sprawuje się opiekę. Na pierwsze i drugie dziecko ulga prorodzinna wynosi 92,67 zł miesięcznie, co daje kwotę 1 112,05 zł rocznie. Przy większej liczbie dzieci wysokość ulgi rośnie. Na trzecie dziecko ulga prorodzinna to już 166,67 zł miesięcznie (2 000,04 zł rocznie), a na czwarte i każde kolejne – 2250 zł miesięcznie, czyli 2 700 zł rocznie.
Kolejnym zwolnieniem, które przysługuje podatnikowi przy spełnieniu odpowiednich warunków, jest ulga rehabilitacyjna. Może z niej skorzystać osoba niepełnosprawna lub jej opiekun, a polega na odliczeniu od dochodów wydatków ca cele rehabilitacyjne lub takich, które są związane z ułatwianiem czynności życiowych osoby niepełnosprawnej. Ulga rehabilitacyjna dzieli wydatki na dwie grupy – wydatki limitowane i nielimitowane. Warto zatem dokładnie sprawdzić, do której z nich zaliczają się poniesione koszty.
Specyficzną formą tego odliczenia jest ulga na leki. Nie należy do żadnej z tych grup, bo choć nie ma limitu wydatków, to ulga na leki dotyczy różnicy pomiędzy faktycznymi kosztami leków w danym miesiącu a kwotą 100 zł. Ulga na leki obowiązuje tylko na podstawie pisemnego zalecenia lekarza (np. w formie recepty) o konieczności przyjmowania przez osobę niepełnosprawną danych leków. Należy także zachowywać faktury lub rachunki poświadczające poniesione wydatki na leki.
Ten rodzaj ulgi dotyczy tylko przedsiębiorców. Można uzyskać ulgę do wysokości kwoty, która wynika ze wsparcia przyznanego przez odpowiednie organy na realizację nowej inwestycji. Ulga z tytułu inwestycji może być wykorzystywana od razu – w tym roku podatkowym, w którym ponosi się koszty na nowe inwestycje. Istnieje także możliwość korzystania z niej w kolejnych latach, jeśli w ciągu jednego roku nie wykorzystało się całego wsparcia.
Jednym z popularniejszych odliczeń (zaraz po uldze prorodzinnej) jest ulga na internet. Wiele osób zastanawia się, czy można odliczyć internet co roku – niestety, obowiązują tu pewne ograniczenia. Ulga na internet przysługuje tylko dwa razy, należy z niej korzystać przez dwa lata z rzędu.
Ulga na internet polega na odliczeniu od podstawy podatku faktycznie poniesionych kosztów na internet, nie mogą one jednak przekroczyć kwoty 760 zł. Wydatki trzeba udokumentować – potrzebny będzie rachunek z informacją o tym, kto, komu, ile i za co zapłacił. Co ważne, sama umowa na świadczenie usług w zakresie dostawy internetu nie będzie tutaj wystarczająca, ponieważ ulga na internet dotyczy tylko faktycznie wydanych środków.
Odliczenie internetu przysługuje w zasadzie na dowolną usługę – nie musi być to stałe łącze powiązane z miejscem zamieszkania. Zastanawiając się, czy można odliczyć internet od podatku, należy wziąć zatem pod uwagę kwestię udowodnienia poniesionych na ten cel kosztów, a w mniejszym zakresie samą umowę i zawarte w niej zapisy.
Najnowsze odliczenie od podatku to ulga dla młodych, zwana także zerowym PIT-em. Ulga dla młodych polega na zwolnieniu z opodatkowania dochodów osób poniżej 26. roku życia, które otrzymują wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę lub zleceń. Nie ma znaczenia liczba umów, z których wynika wynagrodzenie; ulga dla młodych przysługuje do określonej kwoty dochodów. Ustalono ją na 85 528 zł rocznie, a w 2019 r. podatek można odliczyć od kwoty 35 636,67 zł.
Ulga dla młodych występuje w dwóch formach: można otrzymać ją jako zwrot podatku albo zrezygnować z opłacania zaliczek i otrzymywać wyższe wynagrodzenie w ciągu roku.
To specyficzne odliczenie od podatku ma na celu zachęcenie do takiej modernizacji domów mieszkalnych, by były bardziej przyjazne dla środowiska i pobierały mniej energii. Ulga termomodernizacyjna przysługuje właścicielowi lub współwłaścicielowi budynku mieszkalnego jednorodzinnego, który ponosi wydatki na remont. Mianem budynku mieszkalnego jednorodzinnego określa się budynki wolno stojące albo budynki w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej. Taki budynek służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, musi stanowić konstrukcyjne samodzielną całość i można w nim wydzielić nie więcej niż dwa lokale mieszkalne. Jeden z tych lokali może pełnić funkcję użytkową, ale nie może wówczas przekraczać 30% powierzchni całego budynku.
Ulga termomodernizacyjna przysługuje, gdy remont budynku spełnia jeden z następujących warunków:
Szczegółowe wydatki, do których można zastosować ulgę termomodernizacyjną są wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. Poz. 2489). Aby przysługiwała ulga termomodernizacyjna, przedsięwzięcie należy zakończyć w ciągu trzech lat liczonych od końca roku podatkowego, w którym powstał pierwszy wydatek na rzecz remontu. Jeśli modernizacja nie zakończy się w tym czasie, podatnik musi zwrócić otrzymaną ulgę.
Wydatki powinny być udokumentowane fakturami VAT, oprócz tego nie mogą być finansowane z publicznych środków, np. z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Innymi słowy: ulga termomodernizacyjna nie przysługuje, kiedy podatnik otrzymał zwrot poniesionych kosztów. Maksymalna kwota odliczenia wynikającego z tej ulgi wynosi 53 000 zł.
Podatnikowi przysługują także inne ulgi podatkowe, np. możliwość odliczenia od podatku opłaconych (lub pobranych przez płatnika) składek na ubezpieczenia zdrowotne, społeczne i IKZE. W przypadku składek zdrowotnych pod uwagę bierze się kwotę faktycznie zapłaconej składki, jednak nie więcej niż 7,75% podstawy jej wymiary. Tego ograniczenia nie ma przy składkach na ubezpieczenia społeczne, z kolei odliczane składki na IKZE nie mogą przekroczyć 1,2-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. W każdym z tych przypadków nie można odliczyć składek, który w jakiś sposób zostały zwrócone podatnikowi lub stanowiły koszt uzyskania przychodu. Odliczenia od podatku nie stosuje się także, gdy cały dochód był z niego zwolniony.
Podatnik, któremu udzielono w latach 2002-2006 kredytu mieszkaniowego, może skorzystać z odliczenia od podatku wydatków związanych z odsetkami. W tym celu do zeznania podatkowego, w którym po raz pierwszy stosuje się ulgę podatkową, należy dołączyć zaświadczenie PIT-2K.
Często wybieraną ulgą jest odliczenie od podatku darowizny. Odlicza się faktycznie przekazaną na rzecz wybranej organizacji kwotę (wlicza się w to także krwiodawstwo), ale nie może ona przekroczyć 6% dochodu darczyńcy. Ten limit jest wspólny dla wszystkich darowizn, niezależnie od szczegółowych regulacji dotyczących odliczenia darowizny od podatku, także gdy podatnik chce odliczyć kilka ich rodzajów.
Krwiodawcy mogą skorzystać ze specjalnej ulgi podatkowej i odliczyć od dochodu równowartość oddanej krwi (a także osocza itp.). Aby otrzymać wysokość odliczenia krwi od podatku, stosuje się przelicznik – 130 zł odliczenia za każdy oddany 1 litr krwi. Do zastosowania odliczenia krwi od podatku jest konieczne zaświadczenie z jednostki krwiodawstwa.
By móc skorzystać z odliczenie darowizny od podatku, należy mieć jakiś dowód wpłaty. Darowizną może być gotówka albo różnego rodzaju towary. W takim przypadku jako kwotę odliczenia darowizny od podatku stosuje się całość kosztów tych towarów, łącznie z podatkiem VAT.
Tego typu darowizny mogą otrzymać publiczne szkoły kształcenia zawodowego oraz inne publiczne placówki i centra edukacyjne. Do kwoty odliczenia darowizny od podatku wlicza się także wartość materiałów dydaktycznych albo środków trwałych (wraz z VAT), ale nie przekazane towary muszą być kompletne, zdatne do użytku i nie mogą być starsze niż 12 lat.
Odliczenie od podatku darowizny na rzecz kultu religijnego nie wymaga żadnych dodatkowych dokumentów ani specjalnych wyliczeń.
W przypadku darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych należy sprawdzić przepisy, które regulują, jak odliczyć darowiznę na te cele. Odliczenie darowizny od podatku w tym zakresie wymaga pokwitowania przyjęcia darowizny oraz sprawozdania dotyczącego jej przeznaczenia (sprawozdanie powinno być złożone w ciągu 2 lat od przekazania środków). Podatnik powinien mieć także dokładny dowód wpłaty z danymi, którego identyfikują.
W celu odliczenia od podatku darowizny należy dołączyć do zeznania PIT załącznik PIT/0 (PIT/O), w którym zamieszcza się informację o odbiorcy darowizny oraz jej kwotę.
Nie można od podatku odliczyć darowizn na rzeczy osób fizycznych i niektórych działalności (np. z branży przemysłu elektrycznego, paliwowego, tytoniowego czy alkoholowego). Nie odlicza się także darowizn zwróconych lub zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu.
design by Proformat
