Umowa użyczenia. Czego dotyczy? Jak ją sporządzić?

27 września, 2024

Umowa użyczenia to bardzo popularny i niezwykle wygodny sposób na udostępnienie komuś określonego przedmiotu, nieruchomości lub pojazdu bez konieczności opłacania za to czynszu czy innych opłat. W niniejszym wpisie omówimy zasady, na jakich można zawrzeć umowę użyczenia lokalu, samochodu czy innej rzeczy, a także odpowiemy na najczęstsze pytania związane z tą umową. Będą też pewne wyjątki, dlatego zapraszamy do uważnej lektury. 

Na czym polega umowa użyczenia?

Umowa użyczenia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, która polega na przekazaniu drugiej osobie przedmiotu lub nieruchomości do bezpłatnego użytku na czas określony lub nieokreślony. Zasadniczo charakteryzuje się tym, że biorący (czyli osoba, która korzysta z rzeczy) nie musi uiszczać żadnych opłat na rzecz użyczającego (osoby udostępniającej rzecz). Przykładami mogą być:

  • Umowa użyczenia lokalu mieszkalnego – często zawierana między członkami rodziny, np. rodzice udostępniający swoje mieszkanie dziecku.
  • Umowa użyczenia samochodu – praktyczna, kiedy bliscy udostępniają sobie nawzajem auta na potrzeby podróży czy codziennego użytkowania.
  • Umowa użyczenia nieruchomości – umożliwiająca bezpłatne korzystanie z działki lub budynku.

Przykłady te pokazują, że umowa użyczenia ma szerokie zastosowanie zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.

Jak i z kim można zawrzeć umowę użyczenia?

Zawarcie umowy użyczenia jest stosunkowo proste. Umowę mogą podpisać osoby fizyczne, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, które mają zdolność do czynności prawnych.

  • Umowę użyczenia lokalu mogą zawrzeć zarówno osoby prywatne (np. rodzice udostępniający synowi mieszkanie), jak i firmy (np. właściciel nieruchomości udostępniający lokal pod działalność gospodarczą).
  • Umowa użyczenia samochodu najczęściej dotyczy bliskich, ale może być również stosowana w relacjach firmowych, np. między współpracownikami.
  • Umowa użyczenia pojazdu, lokalu czy nieruchomości może być zawarta zarówno ustnie, jak i pisemnie. Forma pisemna jest zalecana, gdyż w przypadku sporów łatwiej będzie udowodnić warunki umowy.

Polecamy też poradnik na blogu Małe Podatki dotyczący podatku od spadków i darowizn.

umowa życzenia

Czy jest podatek od użyczenia?

Zasadniczo umowa użyczenia nie podlega opodatkowaniu, ponieważ jest nieodpłatna. Istnieje jednak kilka wyjątków:

  • Podatek dochodowy – jeśli jest to umowa użyczenia lokalu na działalność gospodarczą, czyli lokal będzie przeznaczony na cele firmowe, biorący może odliczać koszty eksploatacyjne (media, remonty) od podatku dochodowego. W związku z tym Urząd Skarbowy może ocenić, czy w grę wchodzi przychód do opodatkowania.
  • Podatek od nieruchomości – niezależnie od umowy użyczenia, właściciel nieruchomości nadal będzie musiał płacić podatek od nieruchomości. Sprawdź też zmiany w podatku od nieruchomości od 2025 roku.

W przypadku użyczenia rzeczy ruchomych, jak samochód, takie podatki nie są na ogół wymagane.

Czy umowę użyczenia trzeba zgłosić do urzędu?

Nie. Nie ma obowiązku zgłaszania umowy użyczenia do urzędów, ale istnieją pewne wyjątki, na które warto uważać. Poniżej przedstawiamy przykłady.

  • Umowa użyczenia lokalu na działalność gospodarczą – w przypadku użyczenia lokalu na firmę biorący powinien zgłosić to do właściwego dla swojego miejsca zameldowania Urzędu Skarbowego. Dlaczego? Ponieważ będzie miał prawo do odliczenia kosztów związanych z eksploatacją lokalu. Jeśli chcesz się skonsultować w tej kwestii, nasze Biuro rachunkowe we Wrocławiu Małe Podatki zaprasza do kontaktu!
  • Umowa użyczenia nieruchomości – w przypadku nieruchomości, które mogą być wykorzystane na cele komercyjne, mogą pojawić się inne obowiązki prawne (np. zgłoszenie w urzędzie miasta, jeśli zmienia się funkcja użytkowania budynku).

W przypadku umowy użyczenia mieszkania lub samochodu na cele prywatne nie ma obowiązku zgłaszania umowy do urzędów.

Umowa użyczenia – wzór

Sporządzając umowę, warto zadbać o jej dokładność i o to, aby nie brakowało w niej wszystkich wymaganych zapisów. W treści powinny znaleźć się takie elementy jak:

  1. Strony umowy – chodzi tu oczywiście o dane osobowe użyczającego i biorącego.
  2. Opis przedmiotu użyczenia – np. dokładne dane samochodu, lokalu mieszkalnego lub nieruchomości.
  3. Okres użyczenia – wskazanie, czy umowa obowiązuje na czas określony, czy nieokreślony.
  4. Sposób korzystania z rzeczy – ważne jest, by sprecyzować, w jaki sposób biorący może korzystać z przedmiotu użyczenia.
  5. Odpowiedzialność stron – kto odpowiada za ewentualne uszkodzenia, naprawy czy inne koszty.

Można też skorzystać z dostępnych w internecie wzorów umowy użyczenia lokalu, które można łatwo dostosować do swoich potrzeb.

Numer telefonu
Adres email
Zaufaj nam i skontaktuj się z nami już dziś.
© Małe Podatki

design by Proformat